CEVIZ HAKKINDA GENEL BILGI

 
   Ceviz agaci , meyvesi ve kerestesi yönüyle  oldukça önemlidir.Ayrica yesil  kabugundan ve köklerinden  boya elde edilmektedir.Ceviz meyvesinde en fazla A vitamini bulunur (30 I-U  ). Yag orani ise  % 60 ' in üzerin-dedir.Cevizin  kuru ve taze tüketime uygun  çesitleri vardir.  Ceviz ; 800-1800 saat soguklama ihtiyaci gösterir.

Ceviz agaci ; -25 oC , + 38 oC  'ye  kadar dayaniklilik gösterir. Ceviz agaci; 800- 200 m deniz seviye rakimi ister.

 CEVIZIN ORJINI

    Ceviz agaçlari; toprak bakimindan  seçici olmamakla beraber  taban suyu seviyesi  kisin   2,5-3m.'den yukari çikmayan , fazla su tutmayan  gevsek, süzek, çakilli, alüvial topraklardan hoslanir. Cevizin  kirece dayanikliligi fazladir.Yüksek  taban suyu  ceviz agacinin gelismesinin aksamasina, yapraklarin damar aralarinin  açik yesil,  damarlarinin   kahverengi renk almasina , sürgün uçlarinin kurumasina , bir kaç yil  içersinde de  agacin kurumasina yol açar.
 

Kaman'da ceviz yetistiriciliginin tarihi, oldukça eskidir. Ancak, bilimsel yöntemlerle ceviz bahçeleri kurulmasi ve cevizciligin bir sektör haline getirilmesi çalismalari, esas olarak Kaman Belediyesi'nin 1990 yilinda baslattigi Ceviz Festivali'yle ivme kazanmistir. Ilkbahar, yaz, sonbahar aylari boyunca arazi ekime hazirlanabilir. Toprak normal tava gelince pullukla derince islenir, sonra egimli arazilerde10x10 metre,taban arazilerde11x12 aralik veya 12x12 m. mesafe ile isaretlenir. ( Bir dekara 8-10 Çukur) Çukurlar traktör ve toprak burgusuyla veya kepçe ile en az 100 cm . derinlikte açilmalidir. Derinlik ne kadar fazla olursa ceviz o kadar uzun ve kuvvetli kazik kök olusturur. Bu da topragin derinligindeki sudan faydalanmayi Çukurdan çikan toprak harman halinde çukurun basina yigilmali, bu topragin hacim olarak da, yarisi kadar organik gübreyi yani basina koymaliyiz. Daha sonra toprak tahliline göre hesaplanacak kimyevi gübre ile iyice karistirilmalidir. Açilan çukur bu karisim ile tekrar doldurularak sikistirilmalidir Organik Gübrenin Özellikleri Iyi çürümüs sigir, koyun gübresi, sap, saman artiklari olabilir. Keseksiz olacak, kesekli ise ezilmelidir. Toprakla homojen karisabilmelidir.

STANDART BIR CEVIZDE ARANACAK ÖZELLIKLER

1- Periodisite göstermemeli, yani bir yil çok, bir yil az ürün vermemeli. Her yil muntazam meyve vermelidir.
2- Randimani yüksek olmali. Yani 100 Kg kabuklu cevizden en az 66 Kg . iç ceviz elde edilmelidir.
3- Verimi yüksek olmali. Esit kosullara sahip normal, ceviz agaçlarina göre iç ceviz olarak 8-10 kat daha fazla ürün vermelidir.
4- Hastalik ve hasereye karsi dayanikli olmalidir.
5- Ilkbaharda geç kalmis donlarindan etkilenmemeli, normal sartlarda üç hafta geç çiçek açmalidir. Kendi kendini dölleyebilmelidir.
6- Kabuklari ince olup, elle kolayca kirilmalidir.
7- Siddetli kis donlarina dayanikli olmalidir.
8- Içleri parçalanmadan tam çikmalidir.

9- Sofralik cevizlerde et rengi beyaz, pürüzsüz ve yag orani az olmalidir.
10- Kuvvetli bir kök sistemine sahip olmalidir. Özellikle kurak kosullarda yasamasi için güçlü bir kazik kök olusturulmalidir.
11-Ana gözlere ilave olarak yan gözlerde meyve vermelidir.
12-Erken meyveye yatmalidir. Tohumdan yetismis olan bir ceviz, 10 yasinda ekonomik anlamda (beher agaç 30 kg . kabuklu ceviz) verime baslamalidirlar.
13-Uzun ömürlü olmali normal bakim kosullarinda 300-500 sene yasayabilmelidir. Böyle bir agaç 300- 350 kg kabuklu ürün vermelidir.
14- Erken hasat olumuna gelmelidir. Bu da taze ve turfanda olarak hem pahali hem kolay pazarlama olanagi saglar.
15-En önemlisi de apomiks olmalidir. Yani tohumdan üretilmelidir. Ayrica asi gerektirmemelidir.

Her ceviz, standart cevizde aranan bu 15 ayri iyi özellige sahip olamaz. Kaman cevizlerinin de çogu bu aranan özelliklerinin tümüne sahip degiller. Bazilari bes tanesine, bazilari ise yedi tanesine sahip oluyorlar. Örnegin %74 randimaniyla dünya rekoruna sahip ceviz agaci periodisite gösterir. Yani bazi yillar hiç meyve vermeden dinlenir. Bu, üretici açisindan ekonomik bakimdan istenmeyen bir özelliktir.
Ancak 4 yildir sürdürülen seleksiyon çalismalari sonucu tespit edilen bes adet ceviz agacimiz vardir. (Bunlara Kaman1-2-3-4 ve 5 diye isim verildi.) Bunlardan 3 tanesi istenen özelliklerin 13 tanesine, 2 tanesi ise 14 tanesine sahiptir. Bu sonucu (Kaman 1 ve 5 ) tohumdan üretilebiliyor. Teknik anlamiyla apomiks özellige sahiptir. Asi gerekmez.

Not 1- Kaman 1 ve 5 cevizi yukarida standart bir cevizde aranan iyi vasiflardan sadece 14. siradaki erkencilik özelligine sahip degil.

Not 2- Kaman 2-3 ve 4 no'lu cevizler ise 14 ve 15'inci maddedeki vasiflara sahip degildir.

Not Web sitemizde kaynak olarak diğer sitelerden faydalanılmıştır www.cevizfidani.net www.ceviz.org.tr www.kamancevizi.gen.tr www.kamanceviz.net www.cevizagaci.net www.kamancevizi.org